Δραστηριότητες
Πεζοπορία
Η οροσειρά των Λευκών Ορέων αποτελεί τον μεγαλύτερο ορεινό όγκο της Κρήτης. Διαθέτει πάνω από 25 σηματοδοτημένα μονοπάτια, που δίνουν τη δυνατότητα εξερεύνησης διαφορετικών πτυχών των ορεινών, ημιορεινών και παραθαλάσσιων περιοχών.
Οι πεζοπορικές διαδρομές ξεκινούν από οροπέδια όπως του Ομαλού και του Ασκύφου, οικισμούς όπως της Αγ. Ρούμελης, της Ανώπολης, της Αράδαινας, και διασχίζουν φαράγγια όπως της Σαμαριάς, του Ίμπρου και της Αγ. Ειρήνης. Στα ορεινά κανείς φτάνει οδικώς ή πεζοπορικώς στα καταφύγια Καλλέργη, Κατσιβέλι, Βόλικα, Ταύρης που οδηγούν προς τις κορυφές, 58 από τις οποίες βρίσκονται πάνω από τα 2000μ, με ψηλότερη όλων τις Πάχνες σε υψόμετρο 2453μ.
Οι περισσότερες διαδρομές είναι μέτριας δυσκολίας, ενώ οι πιο απαιτητικές προϋποθέτουν ορειβατικές γνώσεις και εξοπλισμό, ειδικά την χειμερινή περίοδο. Αν και οι περισσότεροι επισκέπτες καταφθάνουν για να διασχίσουν το περίφημο Φαράγγι της Σαμαριάς πολλά από τα μονοπάτια συμπεριλαμβανομένου και του Ε4, προσφέρονται για εξερεύνηση την θερινή περίοδο.
Canyoning
Το νότιο τμήμα της περιοχής ορίζεται από φαράγγια με απότομες πλαγιές που καταλήγουν στη θάλασσα του Λιβυκού Πελάγους. Τα φαράγγια αναπτύσσονται σχεδόν παράλληλα το ένα με το άλλο, οριοθετώντας περιοχές, προσφέροντας πρόσβαση από την ορεινή ενδοχώρα προς τις ακτές.
Ο κατακερματισμός του αναγλύφου δημιούργησε τις κατάλληλες συνθήκες απομόνωσης για την ανάπτυξη μεγάλης ποικιλίας ενδημικής χλωρίδας και πανίδας. Τα τοπία των φαραγγιών εναλλάσσονται από ήπια σε απόκρημνα και από άνυδρα σε κατάφυτα με νερά κατά μήκος της ίδιας διαδρομής ενός φαραγγιού.
Η περιοχή διαθέτει τουλάχιστον 9 φαράγγια, εκ των οποίων τα μισά είναι προσβάσιμα από το ευρύ κοινό, ενώ 2 τουλάχιστον απαιτούν εμπειρία και εξοπλισμό.
Το εμβληματικό Φαράγγι της Σαμαριάς βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος και αποτελεί κάθε χρόνο προορισμό για μεγάλο μέρος του φυσιολατρικού κοινού. Η διάσχιση του απαιτεί πεζοπορία 6 -7 ωρών, ενώ προσφέρει μια ολοκληρωμένη εμπειρία εξερεύνησης της φύσης και του πολιτισμού της περιοχής. Το φαράγγι της Αγίας Ειρήνης, της Αράδαινας, του Ίμπρου, του Ίλλιγα και το Σφακιανό φαράγγι θεωρούνται βατά και ξεχωρίζουν για το τοπίο και την πλούσια βλάστηση. Το φαράγγι της Τρυπητής και του Κλάδου είναι από τα πιο δύσβατα και απαιτούν εμπειρία και εξοπλισμό.
Αναρρίχηση
Σε κοντινή απόσταση από το Οροπέδιο του Ομαλού βρίσκεται το όρος Σαπημένος με κορυφή τον Γκίγκιλο (2080μ). Περιμετρικά του όρους αναπτύσσονται πάνω από 11 αναρριχητικές διαδρομές.
Η προσέγγιση τους προϋποθέτει πεζοπορία σε σηματοδοτημένα μονοπάτια, που ξεκινούν από το Ξυλόσκαλο, το σημείο έναρξης του Φαραγγιού Σαμαριάς.
Οι αναρριχητικές διαδρομές ενδείκνυνται για έμπειρους αθλητές καθώς οι περισσότερες από αυτές είναι δύσκολες και πολύωρες. Για την επίσκεψη των αναρριχητικών πεδίων του Γκιγκίλου συστήνεται η επικοινωνία με τον Ορειβατικό́ Σύλλογο Χανίων.
Bungee Jumping
Δίπλα από τον οικισμό της Αράδαινας βρίσκεται το βαθύτερο και πιο απότομο φαράγγι του νομού. Η περιοχή προσφέρεται τόσο για φυσιολατρικές όσο και για δραστηριότητες περιπέτειας. Το φαράγγι διασχίζει σιδερένια γέφυρα ύψους 138μ, η δεύτερη μεγαλύτερη γέφυρα για άλματα με σχοινί (Bungee Jumping) στην Ευρώπη. Για την εκτέλεση άλματος προτείνεται η επικοινωνία και η κράτηση με τους διοργανωτές της εμπειρίας.
Ορνιθοπαρατήρηση
Το μοναδικό σε βιοποικιλότητα περιβάλλον των Λευκών Ορέων αποτελεί φιλόξενο ενδιαίτημα για 199 είδη πουλιών, πολλά από τα οποία φωλιάζουν σε υδροβιότοπους, σε δάση και λιβάδια. Πάνω από τα μισά μένουν μόνιμα στην περιοχή. Τα υπόλοιπα μεταναστεύουν είτε την καλοκαιρινή, είτε την χειμερινή περίοδο, καθώς η Κρήτη προσφέρει ιδανικό περιβάλλον ανάπαυλας για το μακρινό ταξίδι τους.
Οι βραχώδεις, απόκρημνες περιοχές και οι θαμνώνες των Λευκών Ορέων είναι σημαντικοί οικότοποι για τα αναπαραγόμενα και διαβατικά αρπακτικά. Σε βράχους και σε θαμνώνες με πέτρες συναντάμε είδη όπως Κουκουβάγιες, Βραχοχελίδονα, Γαλαζοκότσυφες, Ασπροκωλίνες, Νησιωτικές Πέρδικες και άλλα.
Στα μεγάλα αναπαραγόμενα αρπακτικά της περιοχής ανήκουν ο γυπαετός, το όρνιο και ο χρυσαετός. Ο γυπαετός, που οι ντόπιοι ονομάζουν κοκκαλά, καθώς επιλέγει να τρέφεται σχεδόν αποκλειστικά με το μεδούλι των κοκάλων, φωλιάζει σε απόκρημνες ορθοπλαγιές των Λευκών Ορέων.
Caving
Οι υπόγειες γεωμορφές ή αλλιώς τα σπήλαια και σπηλαιοβάραθρα του Εθνικού Πάρκου είναι το αποτέλεσμα της γεωμορφολογίας και της καρστικής διάβρωσης του νερού στην περιοχή.
Το γεωπάρκο διαθέτει πάνω από 1400 σπήλαια, εκ των οποίων τα περισσότερα είναι βάραθρα με απότομες κατακόρυφες καταβάσεις. Ελάχιστα είναι προσβάσιμα από το ευρύ κοινό. Από αυτά ξεχωρίζει το σπήλαιο Δρακολάκκοι με το υπόγειο ποτάμι και τον πλούσιο σταλαγμιτικό – σταλακτιτικό διάκοσμο, και το σπήλαιο του Κορμοκόπου με την επιβλητική είσοδο και την μεγάλη αίθουσα.
Διάσημα είναι τα δύο βαθύτερα σπηλαιοβάραθρα της Ελλάδας, ο Γουργούθακας με βάθος 1.208 μέτρα και η Τρύπα του Λιονταριού με βάθος 1.110 μέτρα που ανακαλύφθηκαν από Γάλλους και Έλληνες σπηλαιολόγους την δεκαετία του 1990 και το 2008 αντίστοιχα. Η πρόσβαση σε αυτά όπως και στο βάραθρο του Τζανή γίνεται μόνο με εξοπλισμό.
