Εμπειρίες

Γαστρονομία – τοπικά προϊόντα

Το ήπιο ανάγλυφο, τα συστατικά του εδάφους, το ξερό και θερμό κλίμα και οι μέθοδοι παραγωγής συντέλεσαν στην ανάπτυξη της αγροτικής παραγωγής που είναι μικρή σε κλίμακα, αλλά έχει υψηλή ποιότητα. Εδώ και αιώνες η Σητεία ξεχωρίζει για τα αγροτικά της προϊόντα και συγκεκριμένα για το άριστης ποιότητας ελαιόλαδο και κρασί. Πολλά από τα προϊόντα έχουν λάβει τον χαρακτηρισμό ΠΟΠ, Π.Γ.Ε και ΟΠΑΠ και έχουν διακριθεί σε διεθνές επίπεδο.

Η ποικιλία της ελιάς που καλλιεργείται είναι σχεδόν αποκλειστικά η Κορωνέικη, λόγω της υψηλής της απόδοσης σε ποσότητα και ποιότητα. Το τελικό προϊόν είναι το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης “Σητεία Λασιθίου Κρήτης”.

Εκδηλώσεις – γιορτές – έθιμα

Η περιοχή της Σητείας έχει μεγάλη παράδοση στη μουσική, την ποίηση και τα γλέντια. Σημαντικοί μουσικοί και μαντιναδολόγοι, κυρίως από την περιοχή του οροπεδίου της Ζήρου, άφησαν σπουδαία κληρονομιά στις τέχνες και τον πολιτισμό.

Χαρακτηριστική για την μουσική παράδοση είναι η λύρα, που συνοδεύονταν από νταούλι και το βιολί το οποίο κυριάρχησε από τα μέσα του 20ού αιώνα και μετά. Η παράδοση αυτή συνεχίζεται σήμερα στους οικισμούς με γλέντια, θρησκευτικές γιορτές και φεστιβάλ. Τόσο η μουσική όσο και χορός της ανατολικής Κρήτης παρουσιάζει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Ο λασιθιώτικος και ο στειακός πηδηχτός είναι ένας από τους σημαντικότερους τοπικούς χορούς που σώζονται μέχρι σήμερα με ύφος λυρικό και ζευγαρωτές φιγούρες στην αρχή του κύκλου. Οι τοπικές γιορτές αποτελούν εξαιρετική ευκαιρία για να βιωθούν και να κατανοηθούν άμεσα οι καλλιτεχνικές εκφράσεις του πολιτισμού, όπως ο χορός και η μουσική.

Οι γιορτές που συνδέονται με τον θρησκευτικό κύκλο της ζωής και αποτελούν αφορμή για ψυχαγωγία και επικοινωνία, τόσο για τους ντόπιους όσο και για τους επισκέπτες είναι οι παρακάτω:

Αγίου Γεωργίου του Μεθυστή στις 3 Νοεμβρίου, κορυφώνεται η διαδικασία απόσταξης ρακής που ξεκινάει το Σεπτέμβριο
Αγ. Γεωργίου, 23 Απριλίου, στον εγκαταλελειμμένο οικισμό Σκαλιά, κοντά στο χωριό Σίτανος
Αγ. Μαρίνας 17 Ιουλίου, στα Έξω Μουλιανά, στη Μυρσίνη και στην Πραισσό
Προφήτη Ηλία 20 Ιουλίου, στα Μέσα Μουλιανά
Αγ. Παρασκευής 26 Ιουλίου, στη Ζήρο, στους Τουρτούλους και στην Αγία Τριάδα
Αγ. Παντελεήμονα 27 Ιουλίου, στη Ρούσα Εκκλησιά, Χαμέζι και Σχινοκάψαλα
Μεταμόρφωση του Σωτήρως 6 Αυγούστου, στα Έξω Μουλιανά, στον Άγιο Στέφανο και στη Ζάκρο
Παραμονή Δεκαπενταύγουστου 14 Αυγούστου, στη Μαρωνιά
Δεκαπενταύγουστος, στο Παλαίκαστρο, στη Λάστρο, στο Πισκοκέφαλο, στην Τουρλωτή, στις Λιθίνες και στη Σίτανο
Αγ. Ιωάννου του Προδρόμου 29 Αυγούστου, στη Δάφνη και στη Ζήρο
Ύψωση του Σταυρού 14 Σεπτεμβρίου, στη Σφάκα
Αγ. Σοφίας 17 Σεπτεμβρίου, στους Αρμένους
Αγ. Άννας 9 Δεκεμβρίου, στο Πισκοκέφαλο
Αγ. Αικατερίνης στις 25 Νοεμβρίου, στη Σητεία όπου διοργανώνεται Λαϊκός Δρόμος, με τη συμμετοχή πολιτών και αθλητών της πόλης

Εκδηλώσεις και έθιμα που συνδέονται με τις εποχές του χρόνου είναι:

Το καρναβάλι Σητείας, που πραγματοποιείται τελευταία Κυριακή της Αποκριάς με συμμετοχές συλλόγων του Δήμου Σητείας.
Τα κορνάρεια, που πραγματοποιούνται στη Σητεία Ιούνιο με Αύγουστο και περιλαμβάνουν μουσικές, θεατρικές, χορευτικές εκδηλώσεις, διαλέξεις, εκθέσεις ζωγραφικής, φωτογραφίας και αθλητικές διοργανώσεις
Η Ευρωπαϊκή εβδομάδα Γεωπάρκων, όπου στις αρχές Ιουνίου διοργανώνονται εκπαιδευτικά προγράμματα, επισκέψεις σε σημαντικούς γεωοτόπους, δράσεις στην ύπαιθρο, μουσικές βραδιές, που στόχο έχουν την εξοικείωση της τοπικής κοινότητας και των επισκεπτών με την περιοχή του Γεωπάρκου Σητείας

Τέχνες – παραγωγή

Για τη διασφάλιση της ποιότητας και της βιωσιμότητας των μικρής κλίμακας επαγγελματικών δραστηριοτήτων το Γεωπάρκο Σητείας δημιούργησε μαζί με τοπικές επιχειρήσεις ένα Σύμφωνο ποιότητας.

Μέσω αυτού προβάλλονται: τοπικές ποικιλίες, παραδοσιακές καλλιεργητικές και μεταποιητικές μέθοδοι και τοπικά προϊόντα. Οι επιχειρήσεις με τοπικά παραγόμενα προϊόντα, τα εστιατόρια που προσφέρουν τοπική κουζίνα, τα καταλύματα, οι τουριστικές δραστηριότητες εναλλακτικού τουρισμού, τα επισκέψιμα οινοποιεία και οι φάρμες φέρουν το σήμα ποιότητας του Γεωπάρκου βάσει συγκεκριμένων προδιαγραφών και πιστοποίησης για την τήρηση τους.