Εμπειρίες
Γαστρονομία – τοπικά προϊόντα
Αγροκτήματα μικρής κλίμακας παράγουν τοπικά προϊόντα συνεχίζοντας την παράδοση αιώνων, με φυσικές μεθόδους που παραδόθηκαν από τις προηγούμενες γενιές και διασφαλίζουν την αρμονία μεταξύ φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος.
Οι επισκέπτες των Αστερουσίων έχουν τη δυνατότητα να βιώσουν τον αγροτικό τρόπο ζωής συμμετέχοντας στην καλλιέργεια και τη συγκομιδή των προϊόντων. Τέτοια αγροκτήματα λειτουργούν στα βόρεια του ορεινού όγκου στο Λίσταρο και στον Πύργο.
Στο πλαίσιο των αγροτουριστικών δραστηριοτήτων εντάσσεται και η βοτανική παρατήρηση ενδημικών ειδών φρυγανικής βλάστησης, ποικίλων φυτών και λουλουδιών κατά την εαρινή περίοδο, ενώ ξεχωρίζει η διαδικασία της χορτοσυλλογής άγριων βρώσιμων χόρτων. Τα βρώσιμα χόρτα όπως οι καλίτσες, οι ασκολύμπροι οι τζόχοι, οι ψικοσιρίδες, οι χοιρομουρίδες και το σταμναγκάθι αποτελούν σημαντικό κομμάτι της ισορροπημένης δίαιτας των κατοίκων.
Εκδηλώσεις – γιορτές – έθιμα
Οι κάτοικοι των Αστερουσίων διατηρούν μέχρι σήμερα συνήθειες, έθιμα, πρακτικές, γλωσσικά ιδιώματα και γιορτές, όλα στοιχεία ενός μοναδικού πολιτισμού. Σημαντικά γεγονότα της ζωής των ανθρώπων και της κοινότητας εκφράζονται με όχημα τον λόγο και τις τέχνες. Οι γιορτές και τα έθιμα είναι μοναδικά δρώμενα επικοινωνίας και βίωσης του τοπικού τρόπου ζωής. Για τους επισκέπτες οι δημόσιες αυτές εκδηλώσεις μπορούν να αποτελέσουν γέφυρα επικοινωνίας με τους ντόπιους, τρόπος άμεσου και αυθεντικού βιώματος.
Γιορτές που συνδέονται με τον θρησκευτικό κύκλο της ζωής είναι οι παρακάτω:
- Αγίου Γεωργίου του Μεθυστή στις 3 Νοεμβρίου, όπου ευλογούνται τα σφουγγάτα του Αγίου, γίνεται λιτανεία της εικόνας του Αγίου, διεξάγονται ιππικοί αγώνες και διαγωνισμός κρασιού και ολοκληρώνεται με παραδοσιακό γλέντι.
- Ύψωση του Τιμίου Σταυρού στις 14 Σεπτεμβρίου, όπου στην κορυφή του όρους Κόφινα, στο ομώνυμο ξωκκλήσι, γίενται πεζοπορία και τελείται η Θεία Λειτουργία κατά την οποία ευλογούνται οι άρτοι και οι “μηλίτσες” του Κόφινα, και μοιράζονται στους πιστούς
- Αγίου Αντωνίου στις 17 Ιανουαρίου στο εκκλησάκι του Αγίου Αντωνίου στο φοινικόδασος του Αγίου Νικήτα
- Αγίου Νικήτα στις 15 Σεπτεμβρίου, στον Αχεντριά
- Την Κυριακή του Πάσχα γίνεται το έθιμο με το “κάψιμο του Ιούδα”, όπου προετοιμάζεται η φουνάρα, η μεγάλη πυρά ύψους 4 μ στην οποία καίγεται το ομοίωμα του προδότη Ιούδα.
Τέχνες – παραγωγή
Στα Αστερούσια επιβιώνουν μικρής κλίμακας χειροτεχνικές δραστηριότητες που ασκούν παραδοσιακές τέχνες όπως η υφαντική και η καλαθοπλεκτική. Οι πρώτες ύλες όπως το μαλλί ή το καλάμι συλλέγονται τοπικά και η κατεργασία τους γίνεται οικοτεχνικά και συχνά από τα μέλη μιας οικογένειας.
Στον Πύργο επιβιώνουν αργαλειοί που διατηρούν την υφαντική τέχνη μέχρι σήμερα και την παραδίδουν σε νεότερες γενιές. Κανείς μπορεί να ενημερωθεί για την τέχνη αυτή στην κεντρική αγορά και το τοπικό ΚΑΠΗ, όπου θα βρει αργαλειούς και υφαντά. Μέχρι σήμερα υφαίνονται όμορφα διακοσμημένα μάλλινα κιλίμια, πατανίες, βούργιες, βαμβακερά ή λινά σεντόνια, πετσέτες, μεταξωτά φορέματα και άλλα είδη ρουχισμού. Τα διακοσμητικά θέματα, μοτίβα και χρώματα χαρακτηρίζουν τον τόπο και εμπνέονται από τη φύση, τις ανθρώπινες εμπειρίες και τον πολιτισμό της περιοχής.