Το φαράγγι βρίσκεται στο Οροπέδιο του Ομαλού, ξεκινά από την τοποθεσία Ξυλόσκαλο και καταλήγει μετά από διαδρομή 16 χλμ και διάρκειας 6-8 ωρών στον παραθαλάσσιο οικισμό της Αγ. Ρουμέλης. Η περίοδος επίσκεψης ξεκινά στα τέλη της άνοιξης και ολοκληρώνεται στα μέσα του φθινοπώρου. Θεωρείται ένα από τα διασημότερα φαράγγια της Ευρώπης και προσελκύει κάθε χρόνο μεγάλο αριθμό επισκεπτών από όλο τον κόσμο. Το μεγάλο φαράγγι βρίσκεται στον πυρήνα του Εθνικού Δρυμού Σαμαριάς και ανήκει στους παλαιότερους προστατευόμενους της Ελλάδας. Μέχρι την ανακήρυξη του ως Εθνικού Δρυμού (1962) κατοικούσαν στο χωριό της Σαμαριάς λίγες οικογένειες που ζούσαν από την κτηνοτροφία και την υλοτομία. Ο οικισμός αναφέρεται σε γραπτές πηγές του 16ου και 17ου αιώνα, ενώ η πρώτη μόνιμη εγκατάσταση πρέπει να έγινε κατά την αρχαιότητα με σκοπό την εύρεση καταφυγίου. Το έντονο ανάγλυφο της περιοχής δημιουργεί ένα μωσαϊκό ενδιαιτημάτων και οικοτόπων για μεγάλο αριθμό ειδών χλωρίδας και πανίδας. Η Σαμαριά είναι βιότοπος σπάνιων ειδών, όπως το αγρίμι (αίγαγρος), ο γυπαετός, το όρνιο και ο χρυσαετός. Η χλωρίδα της περιοχής περιλαμβάνει 450 είδη εκ των οποίων τα 70 είναι ενδημικά. Συστάδες τραχείας πεύκης, αιωνόβιων κυπαρισσιών και ενδημική Αμπελιτσιάς συνθέτουν τα δασωμένα μέρη της γοητευτικής διαδρομής. Χαρακτηριστικό τοπίο του φαραγγιού είναι οι Πόρτες, το στενότερο σημείο της διαδρομής, με ύψος 500μ και απόσταση μεταξύ των δύο πλευρών μόλις 3-4μ. Το φαράγγι είναι μοναδικό καθώς συνδυάζει με αρμονία το φυσικό με το πολιτισμικό περιβάλλον. Κατά μήκος της διαδρομής αξίζει κανείς να επισκεφτεί τον διατηρητέο οικισμό της Σαμαριάς, τα εκκλησάκια της Οσίας Μαρίας, του Αγ. Νικολάου, του Αγ. Γεωργίου, του Αφέντη Χριστού, της παλαιοχριστιανικής βασιλικής της Παναγίας Κεράς και τους αρχαιολογικούς χώρους του Αγ. Νικολάου, της αρχαίας Τάρρας και το οθωμανικό φρούριο της Αγ. Ρουμέλης.